Organisatoren directory

De vzw Forum Artis werd in 1971 gesticht met het doel een pijporgel te schenken aan de Epifaniekerk, gelegen in de Genèvestraat te Schaerbeek. Er werd gekozen om een orgel van Italiaanse stijl te laten bouwen door Patrick Collon. (1984)

Deze bvba organiseert thans concerten ondermeer rondom het orgel. Eén van haar objectieven is om jonge muzikanten toe te laten zich voor een publiek te vertonen.

Met dit doeleinde worden jaarlijks drie concerten georganiseerd tijdens het muzikaal seizoen.

De St.-Pieterskerk van Jette bezit een uitermate waardevol orgel, dit zowel vanuit historisch als muzikaal oogpunt.. Het werd tussen 1896 en 1898 gebouwd door de orgelmakers Van Bever uit Laken, beschikt over twee klavieren, een pedaal, 32 registers en ongeveer 1800 pijpen.



Het atelier Van Bever wordt algemeen aanzien als één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de 19de en begin 20ste-eeuwse orgelbouw in ons land. Hun vakmanschap stond sterk onder invloed van de wereldvermaarde Franse orgelbouwer Aristide Cavaillé-Coll waardoor deze instrumenten zich uitermate goed lenen voor de uitvoering van Romantsiche orgelmuziek.

Het instrument dat men in Jette plaatste is één van de fraaiste orgels die hun werkplaats ooit heeft verlaten. St.-Pieter vormde immers de thuisparochie van de familie Draps, een familie die een toonaangevende rol speelde binnen het atelier en tevens door enkele onderlinge huwelijken nauw verbonden was met de familie Van Bever. Voor deze "thuismatch" deden ze uitzonderlijk hun best.

Het geheel werd geplaatst in een bijzonder mooi uitgewerkte eiken orgelkast naar een ontwerp van de Charles Demaeght, de architect die eveneens de plannen voor de kerk tekende.

Het belang van het instrument werd nogmaals onderlijnd toen op 4 april 1898 niemand minder dan de toenmalige aartsbisschop kardinaal Petrus-Lambertus Goossens naar Jette kwam afgezakt om het orgel plechtig in te wijden. Aan het hierop volgende inauguratieconcert namen vooraanstaande musici deel: de kersverse titularis Anselme Jans, François Marivoet kapelmeester van de St.Michiel-en St.-Goedelekerk (thans kathedraal) en de alom gekende componist/organist August De Boeck.

De laatste grote onderhoudswerken dateren echter reeds van het jaar 1964. Na 40 jaar werd duidelijk dat het opgestapelde stof en de normale technische slijtage het gebruik van het orgel op termijn zouden gaan ondermijnen. Nieuwe werken drongen zich op.

In 2007 stelde orgelbouwer Jean-Pierre Draps een gedetailleerd verslag op. Als rechtstreekse opvolger van de Van Bever-dynastie is hij een autoriteit op het vlak van dit type instrumenten. Om de plannen ook financieel haalbaar te maken, werd in samenspraak met de kerkfabriek geopteerd de belangrijkste werken in vier fases op te delen en deze te spreiden over meerdere jaren.

In de winter van 2008-2009 en 2010-2011werden reeds twee fases uitgevoerd. Ook deze winter werd er hard aan het orgel gewerkt. De speeltafel (de plaats vanwaar de organist het orgel bespeelt) werd volledig opgeknapt.

In de toekomst resten zeker nog enkele grote fases te gaan. Zo wordt dit orgel stilaan maar zeker in zijn oude glorie hersteld.

Elk voorjaar wordt een orgelfestival georganiseerd waarbij het orgel tijdens vijf concerten te bewonderen is.

Het grote orgel van de St-Servaaskerk te Schaarbeek, meesterwerk van de neoklassiek orgelbouw, werd door de Duitse orgelbouwer KLAIS in 1953 gebouwd, na de ideeën van de Benediktijnse organoloog Dom Joseph KREPS.

Het orgel werd ingehuldigd op 31 januari 1954 door zijn tiularis, Paul ERALY.

Van 1955 tot 1963 werden recitals door prestigieuze organisten gegeven: André MARCHAL, Gaston LITAIZE, Flor PEETERS, Helmut WALCHA, Marie-Claire ALAIN, Pierre COCHEREAU en Jean-Jacques GRUNENWALD.

Daarna waren de concerten zeldzamer ten vervolge van de verandering van esthetische trant in de wereld van het orgel en door het gebrek aan onderhoud van het instrument.

Toen Léon KERREMANS in 1987 titularis-organist werd, was het orgel in slechte staat.
De kerkfabriek beschikte niet over de middelen (nu nog altijd, overigens) om de vereiste werkzaamheden voor een grondige herstelling te laten uitvoeren.

Gezien die uitzichtloze situatie heeft Léon KERREMANS zijn verantwoordelijkheid genomen en zijn deskundigheid van expert in orgelbouw aangewend om zelf de onmisbare herstellings- en onderhoudswerken uit te voeren.
Niemand (behalve van een orgelbouwer) kan de ware omvang van deze moeizame taak meten.

Het orgel van de St-Servaaskerk is hierdoor tot vandaag volledig functioneel gebleven en verkeert zelfs in een zeer bevredigende staat.

Echter, de ophoping van stof sinds bijna 50 jaar maakte de stemming van het orgel niet meer mogelijk zonder het risico van beschadiging van het pijpwerk, dat van hoge kwaliteit en in een opmerkelijke staat van bewaring is.

Na 15 jaar, door de organisatie van concerten (trouw ondersteund door schepen Claude PAULET, voorzitter van het Vakbond van Initiatief van Schaarbeek) die toegestemd heeft om geld opzij te leggen, was het mogelijk om bij de onderneming KLAIS een beroep voor werkzaamheden te doen.

In juli 2002 werd met de hulp van een vakman uit de firma KLAIS een groot ontstoffingsbeurt gemaakt, gevolgd door een algemene stembeurt.

Na deze werken (een echt Marathon!) kreeg het orgel opnieuw zijn kracht en klankkleur.
Zo was het orgel in staat om zijn vijftigste verjaardag eervol te vieren.

Aansluitend bij de traditie van de jaren 1955-1963, heeft Léon KERREMANS de organiseren van recitals vanaf 1987 voor zijn rekening genomen. De eerste jaren was er slechts één recital. Sinds 1992 zijn er elk jaar twee recitals in de herfst, de ene door de titularis-organist, de andere door een gastorganist.

Het Comité voor Bescherming en Bevordering van het Orgel van de St-Servaaskerk in Schaarbeek bestaat uit leden van de kerkfabriek en van de parochiale ploeg rond de titularis-organist.

Informatie

Léon KERREMANS

Rue Hector Denis, 30

6032 Mont-sur-Marchienne

+32 71 43 52 40

Organum Novum werd opgericht in 1994 met als doel de ondersteuning van de cultuur, de bouw, het behoud en het onderwijs van het orgel.

Jacques Giroul, Voorzitter, Adrienne Bardos, Martine Maillard, Genevieve Kluyskens, Edouard Houtart zijn de bestuurders van de vzw Novum Organum.

François Houtart, organist, componist en projektontwerper voor orgels is hun artistieke adviseur. De vereniging wordt gerund door vrijwilligers in het organiseren van concerten, festivals, muzikale creaties, parcours / commentaar, cursussen, inventaris, opname en diffusie van cd's, publicaties...

Organum Novum wil een inventieve en creatieve acteur zijn in de sociaal-culturele landschap van Brussel.

In opdracht van de Directie Monumenten en Landschappen heeft Organum Novum een inventarisatie uitgevoerd van de orgels van het Brussels Gewest bevattend bijna 180 instrumenten zie http://www.orgels.irisnet.be