Orgels

Onze-Lieve-Vrouw ter Kapellen

Het Schyven Orgel van de OVL ter Kapellekerk (1890)

Console

Console

Het galerijorgel van de Onze-Lieve-Vrouw ter Kapellekerk in Brussel, gebouwd in 1890 door Pierre Schyven, is een opmerkelijk voorbeeld van 1ste kwaliteit van de Brusselse orgelbouw in de 19e eeuw. Dit instrument in romantische stijl met buisvormige pneumatische transmissie is een heel mooi opus van Pierre Schyven. Het kwam bij ons in zijn originele staat.


Sinds de jaren 80 vertoonde het instrument tekenen van kortademigheid. Bij twee pogingen heeft de Kerkfabriek van de OLV ter Kapellekerk reparaties laten uitvoeren om lekken te dichten, de ‘doorspraak’ van andere spelen af te zeggen, winddruk te stabiliseren, enz. Desondanks verslechterde de situatie tot augustus 2009, toen een groot lek in de windlade van het Zwelwerk de winddruk zodanig beïnvloedde dat het instrument volledig onbespeelbaar werd.


Er worden contacten gelegd tussen de Kerkfabriek en de Stad Brussel met het oog op een volledige restauratie van het orgel, in zijn oorspronkelijke staat, met de steun van de Stad en de bevoegde subsidiërende overheden. Deze contacten zullen geen concrete resultaten opleveren.


In mei 2012 overleed mevrouw Claire Timmermans, gedelegeerd bestuurder van vzw Voce et Organo en lid van vzw Vrienden van de Kapellekerk / Les Amis de la Chapelle. Enige tijd later vernemen we dat ze een schenking aan de Koning Boudewijnstichting heeft gedaan, waarin ze specificeerde dat die bestemd zou zijn voor de ontwikkeling en restauratie van orgels in het algemeen en in het bijzonder voor de restauratie van het Schijven Orgel in de OLV ter Kapellekerk. Na verschillende contacten met de Koning Boudewijnstichting neemt de vzw Vrienden Van de Kapellekerk het beheer van het werk over. In 2015 werd het restauratieproject gelanceerd, in samenwerking met de vzw Voce et Organo, de Kerkfabriek en de Poolse Missie van België, laatstgenoemde als parochiegemeenschap van de OLV ter Kapellekerk. Het is de bedoeling om het hele project met eigen middelen uit te voeren, enerzijds op basis van het Timmermans Fonds en anderzijds met de hulp van gulle gevers die het project gedurende de hele restauratie hebben gesteund.


In 2016 werd het opstellen van het lastenboek toevertrouwd aan Roland Servais, adviseur. De algemene filosofie van het project is om het instrument in zijn volle pracht en betrouwbaarheid te herstellen, met behoud van de oorspronkelijke esthetiek.


In 2018 werd Michel Jurine, orgelbouwer in Rontalon (nabij Lyon), aangesteld als projectleider.


De werken vingen aan in september 2019. Kort daarna onderbrak de pandemie van Covid 19 de werf. Dit resulteert in een achterstand van twee jaar op de oorspronkelijke planning. Eind 2022 zijn de werken klaar.


Het gerestaureerde orgel wordt ingehuldigd op 8 en 9 september 2023, in het kader van het Voce & Organo Festival. Vervolgens wordt het onderhoud van het orgel toevertrouwd aan de Kerkfabriek. Wij beamen haar uitstraling en magnificatie evenzeer om de liturgieën op te luisteren als de concerten, die het hele jaar door plaatsvinden in de OLV ter Kapellekerk hartje Brussel.


Aan het eind van dit prachtig project gekomen, betuigen we ontroerd onze eeuwige dankbaarheid aan mevrouw Timmermans voor haar genereus gebaar. We danken de vzw Vrienden van de Kapellekerk / Amis de la Chapelle, vzw Voce et Organo, de Poolse Gemeenschap van Brussel, de Kerkfabriek, de Koning Boudewijnstichting en alle gulle schenkers die positief reageerden op onze oproepen voor fondsen die tijdens het project werden gelanceerd.


Wij wensen het Schyven Orgel van de OLV ter Kapellekerk een lang leven toe.


Arnaud van de Cauter,

Voorzitter Vrienden van de Kapellekerk / Amis de la Chapelle

Gedelegeerd bestuurder van Voce et Organo vzw

Dispositie

Grand-Orgue / Hoofdorgel Récit / Swell Pédale/ Pedaal Pédales de combinaisons / combinatie pedalen
56 notes/toetsen (C1 – G5) 56 notes / toetsen (C1 – G5) 30 notes/toetsen (C1 – F3) Grand-Orgue au Pédalier
Bourdon 16 Flûte 8 Soubasse 18 Récit au Pédalier
Montre 8 Salicional 8 Octave basse 8 Réunion du Récit au Grand-Orgue
Gambe 8 Voix céleste 8 Bombarde 16 Expression du Récit
Flûte 8 Flûte 4 Crescendo général
Bourdon 8 Doublette 2 Trémolo
Prestant 4 Fourniture III
Quinte 3 Trompette harmonique 8
Fourniture III-IV Basson-Hautbois 8
Trompette 8 Voix humaine 8
Clairon 4